Propozycja zajęć świetlicowych od 29.03.2021 do 31.03.2021
Wielkanocne zwyczaje i tradycje
Wielkanoc to najważniejsze święto chrześcijańskie. Obchodzimy je na pamiątkę zmartwychwstania Pana Jezusa. Wielkanoc obchodzona jest zawsze w niedzielę pop pierwszej wiosennej pełni księżyca, przypadającej po 21 marca.
Do najważniejszych tradycji wielkanocnych należą:
Niedziela Palmowa: Świętowanie Wielkiej Nocy rozpoczynamy już tydzień przed Wielką Niedzielą czyli w niedzielę palmową. Przygotowujemy na ten dzień palmę wielkanocną. Dawniej robiono palemki samodzielnie – z wierzbowych gałązek, bukszpanu, porzeczek, malin, suszonych ziół, piórek i kwiatów. Poświęconej palemce przypisywano magiczne właściwości, dlatego zanoszono ją do domów, by zapewniała rodzinie szczęście.
Święcenie pokarmów w Wielką Sobotę: Zwyczaj święcenia pokarmów w Wielką Sobotę uchował się, aż po dziś dzień. Ma on korzenie pogańskie, ale został uświęcony przez Kościół. Dzisiaj święcimy w Kościele tylko symboliczne pokarmy, które mieszczą się w niewielkim, zazwyczaj wiklinowym koszyku. Zawartość takiej święconki może być też różna, w zależności od danego regionu. Nie może jednak zabraknąć: jajek, chleba, kiełbasy lub wędlin, soli, baranka (z masła lub cukru), chrzanu oraz kawałka domowego ciasta.
Malowanie jajek: Wielkanocne tradycje w Polsce to również zwyczaj malowania jajek na Święta. Wywodzi się jeszcze ze starosłowiańskich wierzeń, gdzie jajko miało bardzo ważne znaczenie. Symbolizowało siły witalne i podobnie jak dzisiaj – początek nowego życia. W zależności od regionu mają różne nazwy.
Kraszanki – występują w północnej części Polski, zwane malowankami i byczkami. Nazwa pochodzi od słówka „krasić”, czyli „barwić”, bo kraszanki to jajka gotowane w barwnym wywarze – dawniej uzyskiwanym tylko z naturalnych składników, takich jak łupiny cebuli, kora dębu, łupiny włoskiego orzecha, sok z buraka czy pędy młodego żyta. Często wydrapuje się na nich przeróżne wzory.
Nalepianki – popularne w Krakowskiem i Łowickiem, to jaja zdobione kolorowymi wycinankami z papieru.
Oklejanki – spotykane w części mazowieckiej, to wydmuszki oklejone rdzeniem sitowia i kolorową włóczką, co tworzy piękne ornamenty.
Wieszanie Judasza: Wieszanie Judasza nawiązuje do chrześcijańskiej historii i ma w symboliczny sposób wymierzać sprawiedliwość zdrajcy – Judaszowi. Ten dawny zwyczaj zachował się jeszcze na Podkarpaciu. Podobnie jak w przypadku Marzanny, robiono ze słomy kukłę i odziewano ją w obdarte ubrania. Początkowo kukłę wieszano na wieży kościoła, a później na drzewie lub słupie. Strącano ją, włóczono po wsi, okładano kijami, a na końcu podpalano i wrzucano do stawu lub rzeki.
Pogrzeb żuru i śledzia na Kujawach: Pogrzeb żuru i wieszanie śledzia to dawny, ludowy zwyczaj wielkanocny, który obchodzono głównie na Kujawach. Kiedyś, ludzie bardzo rygorystycznie podchodzili do przestrzegania postu. Na liście produktów zakazanych nie znajdowało się jedynie mięso, ale również nabiał i cukier! Jadłospis ograniczał się najczęściej do postnego żuru i śledzia właśnie. Wraz z nadejściem Wielkiego Piątku i końcem postu, świętowano koniec pokuty – urządzano symboliczny pogrzeb uprzykrzonego żuru i śledzia. Wśród żartobliwych przyśpiewek wynoszono z domu i zawieszano na wierzbie wyciętego z drewna lub tektury śledzia, a gar wypełniony żurem zakopywano w ziemi lub wylewano. Po takim pożegnaniu uprzykrzonych dań, zabierano się za przygotowywanie obfitych wielkanocnych potraw, które miały zostać poświęcone w Wielką Sobotę.
Śmigus-dyngus: Poniedziałek Wielkanocny kojarzy nam się przede wszystkim z oblewaniem wodą innych osób. Zwyczaj wiąże się z dawnymi praktykami pogańskimi, gdzie ma symbolizować oczyszczenie z zimowego brudu i budzenie się przyrody na wiosnę. Dawniej wierzono, że im mocniej została oblana panna, tym ma ona większe szanse na rychłe zamążpójście.
Dzisiaj znany jako śmigus-dyngus, a dawniej były to dwa odrębne zwyczaje. Śmigusem zwano symboliczne smaganie witkami wierzbowymi po nogach i oblewanie zimną wodą, co miało związek z wiosennych oczyszczeniem. Dyngus z kolei polegał na wykupieniu się od oblewania wodą. Gdy panna nie chciała być ani smagana gałązkami, ani oblewana, mogła wykupić się przez podarek tradycyjnej pisanki lub innego przysmaku ze świątecznego stołu.
Prezentacja "Symbole Świąt Wielkanocnych"
A oto propozycja wykonania ozdoby świątecznej, króliczka wielkanocnego na słodycze z kubka po jogurcie oraz kartki wielkanocnej:
Do zrobienia króliczka potrzebne będą następujące materiały: puste plastikowe opakowanie po jogurcie, biała kartka z bloku technicznego, prostokątny kawałek szarego filcu, kolorowa kartka papieru np. różowa i ruchome oczy, kawałki białej nitki, igła i białe nici oraz klej i nożyczki.
Wykonanie: bierzemy plastikowy kubek po jogurcie i odcinamy folię, która znajduje się wokół niego. Z białej technicznej kartki wycinamy głowę zająca wraz z uszami, dwie łapki i dwie nóżki, które stanowią nasz szablon .Wielkość szablonu dopasowujemy do wielkości kubeczka. Do szarego kawałka filcu przykładamy nasz biały szablon głowy zająca i go wycinamy. Podobnie wycinamy łapki i nóżki zająca . Z kolorowej kartki papieru wycinamy ponownie, tym razem owalne uszy, nóżki, palce i łapki zająca, które mają być mniejsze od tych szarych z filcu. Wycinamy z różowej kartki trójkąt wielkości nosa królika. Z nitek tworzymy wąsy króliczka. Związujemy kilka nitek razem w kształt wąsów. Obszywamy białą nitką brzeg głowy i uszu królika. Doklejamy dwa owalne różowe na filcowe uszy. Podobnie naklejamy wąsy i nosek królika. Z białej kartki wycinamy dwa małe owale. Naklejamy na szarą głowę króliczka i doklejamy do nich ruchome oczy. Przyklejamy głowę do tylnej części plastikowego kubka po jogurcie. Tuż obok od wewnętrznej strony doklejamy łapki, najpierw szare z filcu, a potem doklejamy do nich różowe owale na palce i stopę (4 sztuki owali różnej wielkości dopasowanej do nóżek królika). Po przeciwnej stronie od zewnątrz przyklejamy nóżki. Do kubeczka wkładamy np. czekoladowe jajeczka.
Króliczek wielkanocny, Kartka wielkanocna
Życzymy udanej zabawy!
Z okazji Świąt Wielkanocnych przyjmijcie od nas najserdeczniejsze życzenia radości i nadziei na lepszy czas. Niech te święta napełnią Was siłą i sprawią, że uśmiech i optymizm będą towarzyszyły Wam każdego dnia.
Nauczyciele świetlicy
Odsłony: 1322